Beschrijving

Is tucht in de kerk iets van het verleden? Daar lijkt het wel op. Als mensen er nog iets van weten, zijn de herinneringen meestal niet positief. Dan komen verhalen op van een jong stelletje dat ‘moest’ trouwen en voor het front van de gemeente schuldbelijdenis deed. Het vervulde mensen vaak met plaatsvervangende gêne, want zelf waren andere gelovigen soms maar net de dans ontsprongen. Tucht heeft een slechte naam gekregen.

De nadruk op keuzevrijheid en de afkeer van groepsdwang van onze tijd, hebben ervoor gezorgd dat het zelfreinigend vermogen van de kerk aan betekenis heeft verloren. Het is de vraag of dat niet tot schade is van de kerk zelf. Want als verlegenheid het dominante sentiment wordt, zal het er maar weinig van komen om elkaar op het volgen van Jezus aan te spreken.

In deze studie, die een handelseditie is van een proefschrift dat in Kampen aan de TUK werd verdedigd, onderzoekt Yme Horjus welk draagvlak er nog voor de tucht resteert, sinds de jaren zestig van de vorige eeuw, waarin de zonde als Bijbels gegeven aan waarde heeft ingeboet. Immers, als het besef van zonde verbleekt of verkruimelt, heeft dat gevolgen voor een gevoelde noodzaak van tucht.

‘Elkaar aanspreken’ onderzoekt de historische wortels van de tucht in een concrete kerkgemeenschap, de Unie van Baptistengemeenten. Maar de reikwijdte van de studie is breder. Aan de hand van een analyse van wat de Bijbel en de theologie over het thema te berde brengen, verbindt Yme Horjus tucht met een actueel verschijnsel als ‘accountability’, dat binnen bedrijven, organisaties en instellingen breed is geaccepteerd. Waar men in de kerk nog vaak het ‘gedogen’ praktiseert, is de seculiere wereld deze verlegenheid al voorbij en roept zij als het ware de kerk tot de orde om te ‘handhaven’ en op te treden tegen zonden die de kerk zijn binnengeslopen.

Daarmee houdt de auteur kerken een spiegel voor van wat hij in de Bijbel vindt en waar in de maatschappij opnieuw gevoeligheid voor bestaat.